Ergenekon, Zirve Yayınevi, KCK, Erzincan ve Turgut Özal’ın zehirlenerek öldürülmesi gibi kritik davalarda gizli tanıklar baş rol oynadı. Davaların seyrini değiştiren gizli tanıklardan bazılarının kimlikleri deşifre oldu. Bunlardan en önemlileri ise Ergenekon Davası’ndaki Deniz kod isimli gizli tanığın Şemdin Sakık, yine Ergenekon Davası’nda sanık olan Osman Yıldırım’ın da ‘Gizli Tanık 9’ olarak tanıklık yapmasıydı. 2007 yılında yürürlüğe giren Tanık Koruma Kanunu kapsamında 5 gizli tanığa saç ektirilirken, bazılarına estetik yapıldı.
BÖCEK’TE GİZLİ TANIK
Başbakan Erdoğan’ın konutunda ve ofisinde bulunan ‘böceklerle’ ilgili soruşturmada sanıkların, gizli tanık ‘Hançer 2014’ün verdiği bilgilere göre sorgulandığı ortaya çıkması Türkiye’nin Ergenekon davasıyla öğrendiği “gizli tanık’ları tekrar gündeme getirdi. Böcek soruşturmasında yargılanan Başbakan Erdoğan’ın yakın koruma Müdürü Zeki Bulut’un da bir dönem görev yaptığı istihbarat ve terör şubelerinde de “gizli tanıklar” kullanılmıştı. Bir dönem kritik davalarda gizli tanık kullanan polislerin bugün ise gizli bir tanığın ifadesi doğrultusunda sorgulanmaları ise ilginç bir teseddüf oldu. Böcek soruşturmasında savcılık gizli tanığın verdiği yeni bilgiler doğrultusunda 5 koruma polisinin tutuklanmasını istemişti.
KRİTİK DAVALARIN SEYRİNİ DEĞİŞTİRDİLER
Türkiye’nin yıllardır gündemine oturan birçok davada da “gizli tanıklar”ın ifadeleri damga vurdu. Birçok dava gizli tanıklarıni fadesi doğrultusunda yürütüldü, kararlar gizli tanıkların beyanlarına dayandırılarak alındı. Başta Ergenekon, Zirve Yayınevi, KCK, Erzincan, Hrant Dink, Balyoz ve Turgut Özal’ın zehirlenerek öldürülmesi gibi kritik davalarda gizli tanıklar dinlendi. Ergenekon’da 20’nin üzerinde gizli tanık dinlendi. Bunlardan en önemlileri ise aynı dava kapsamında sanık olan Osman Yıldırım’ın ‘Gizli Tanık 9’ olarak tanıklık yapmasıydı. Ayrıca yakalandığında PKK’nın 2 numaralısı olarak ‘parmaksız Zeki’ olarak bilinen Şemdin Sakık’ın da ‘Deniz’ kod adıyla Ergenekon davasında tanıklık yapması hem dikkat çekmişti hem de tartışmaları beraberinde getirmişti.
Dink cinayeti davasında da ‘Barış’ kod adlı gizli tanığın kullanıldığı belirlenmişti. Anayasa Mahkemesi’nin kararının ardından tutukluların tahliye olduğu Balyoz Davası’nda 20 subay ve astsubayın “gizli tanıklık” yaptığı ortaya çıkmıştı.
5’İNE SAÇ EKTİRME
Tanık Koruma Kanunu kapsamında, Tanık Koruma Kurulu kararları ile 105 tanık, 168 tanık yakını olmak üzere 273 kişi hakkında koruma tedbiri uygulanıyor.
Koruma kapsamında, “fizyolojik görünümünün estetik cerrahi yoluyla veya estetik cerrahi gerektirmeksizin değiştirilmesi” tedbiriyle 12 Gizli Tanığa estetik uygulandı. Estetik uygulanan 5 gizli tanığa ise saç ektirildi. 68 gizli tanığın adres bilgileri değiştirilerek farklı bir ille nakledildi. Türkiye’de bugüne kadar yurt dışına gönderilen gizli tanığın bulunmadığı öğrenildi.
GİZLİ TANIK NASIL OLUNUR?
2007 yılında kabul edilen 5726 sayılı “Tanık Koruma Kanunu” göre devam eden bir soruşturmada, gizli tanık olmak isteyen kişi, savcıya ya da polise başvurarak gizli tanıklık yapmak istediğini söylüyor. Ya da polis, gizli tanıklık yapmasını uygun gördüğü kişiye teklif götürüyor. Eğer, savcı ve polis kişinin gizli tanıklık yapabilecek vasıfları olduğunu takdir ederse, kişi soruşturmaya dahil ediliyor. Türkiye’deki tanık koruma tedbirleri arasında kimlik ve adres bilgilerinin gizli tutulması, duruşmada ses veya görüntüsünün değiştirilerek özel ortamda dinlenmesi, fiziki koruma sağlanması, nüfus kayıt belgelerinin değiştirilmesi, geçimini sağlaması için maddi yardım görmesi, estetik yolu ile görünümünün değiştirilmesi bulunuyor.
FBI MODELİ KORUMA
Tanık Koruma Kanunu kapsamına alınan “gizli” tanıklar FBI modeli koruma altına alındı. “Gizli tanıklık” yapan kişiler ve aileleri yargılama bitene kadar “deşifre” olmayan ‘güvenli evlerde’ korundu. Ardından gizli tanığın isteğine bağlı adresleri gizli tutulan başka illere veya bölgelere taşındı. Ağır Ceza Mahkemeleri’nin bulunduğu illerde ev, villa, çiftlik evi satın alınarak veya kiralanarak güvenli evler oluşturuldu. Gizli tanıkların tutulduğu bu evlerin yerini ise sadece Tanık Koruma Dairesi bilgisi vardı. Can güvenlikleri açısından gizli tanık ya da ailelerinin akraba ve yakınlarının akrabaları ya da yakınları ile “sınırlı” seviyede temas kurmasına izin verildi. Tanık ya da ailelerine de görüştükleri yakınlarına bile, “hangi şehirde oldukları ve ya kaldıkları adresi” bildirmeme zorunluğu getirildi. Telefon görüşmeleri bile güvenlik nedeniyle kontrol altına tutuluyor.
Gizli tanıkların bazılarına saç ektirildi, bazılarına estetik yapıldı
No comments:
Post a Comment